Нега SIM-карталар ҳар хил шаклда?
Бундан тахминан 20 йил аввал, илк мобил қурилмалар яратилганда, телефонлар тармоққа уларга ишлаб чиқариш пайтида заводда ёзилган махсус рақамлар ёрдамида уланган. Албатта, бу харидор ва ишлаб чиқарувчи учун бир қатор ноқулайликларни келтириб чиқарган. Ушбу муаммога ечим сифатида олимлар абонент идентификатори вазифасини бажарадиган махсус микросхемали қўшимча карталарни ихтиро этишган. Бундай карталар айни пайтда GSM, UMTS, LTE каби турли тармоқларда фаол қўлланилиб, унда мобил операторга зарур бўлган бир қатор муҳим маълумотлар сақланади. SIM (subscriber identity module) сўзи инглиз тилидан олинган бўлиб, абонент идентификацияси модули деган маънони англатади. Вақт ўтган сари SIM карта турлари ҳам ўзгариб борди. Қуйида уларга қисқача тартиб берамиз:
Стандарт SIM карта
Илк SIM-карталар ҳозирги банк пластик карталари шаклида бўлган десам, балки сизга кулгили туюлар. Аммо, ҳақиқатдан ҳам, биринчи SIM-карталар мана шундай йирик ўлчамда бўлган ва уни жойлашга имкон берадиган катта ҳажмдаги мобил телефонларга ўрнатилган. Ушбу SIM-карталар абонентнинг телефон рақамини ўзида сақлаб, телефонни тармоққа улашга хизмат қилган. Албатта, унинг хотирасига қўшимча тарзда абонентга қарашли яна бир нечта контактларнинг рақамини сақлаш мумкин бўлган.
Мини SIM-карта
Бундай форм-фактордаги карталар SIM модули ривожланишидаги кейинги босқич бўлган. Аввалги карта турларига қараганда ихчамроқ ўлчамга эга бўлган мини SIM-карта узоқ йиллар давомида ўзгармаган. Ўлчамлари – 25х15х0.76 мм. Мини SIM-картани мобил телефон корпусига ўрнатиш, унинг хотирасига 250 та контакт, шунингдек, мобил оператор ва абонентга қарашли маълумотларни сақлаш мумкин бўлган. Ҳозиргача баъзи смартфонлар ва аксар тугмали телефонларда мини SIM-картадан фойдаланилади.
Micro SIM-карта
Micro SIM-карталар мини SIM-карталарга қараганда янада кичикроқ ўлчамда бўлади. Шунингдек, бундай карталарни 3FF деб ҳам номлашади. Бунда 3 рақами мазкур турдаги SIM-карта учинчи авлод модулларига тегишли эканига ишора. Биринчи ва иккинчи SIM-карта турлари ҳақида юқорида ёзиб ўтдик. Micro SIM-карта 15х12х0.76 мм ўлчамга эга, ихтирочилар карта атрофидаги кераксиз жойни кесиб ташлаб, унда фақат телефонга уланадиган контакт чипини қолдиришган. Бундан бир-икки йил аввал ишлаб чиқарилган аксарият мобил телефонлар айнан мана шу турдаги карталардан фойдаланади.
Nano SIM-карта
Бугунги кунда мавжуд энг кичик ва айни вақтда шиддат билан оммалашаётган SIM-карта тури. 12,3×8,8×0,67 мм ўлчамдаги Nano SIM-карта (4FF) Европа телекоммуникация институти томонидан 2012 йилнинг октябрида тасдиқланган. Шу билан бирга, абонентларга қулайлик туғдириш мақсадида мини, микро ва нано SIM-карталарни умумлаштирган MultiSim карталар ҳам операторлар томонидан таклиф этилмоқда. Вақт ўтиб мазкур SIM-карта ҳам фойдаланишдан чиқарилиши мумкин. Чунки ҳозирда баъзи мобил операторлар абонент идентификация рақамини онлайн тарзда телефонга юбориш технологиясини ҳам ишлатишмоқда. Бунда абонент виртуал идентификация модули билан таъминланади.
