Windows ўрнатилган компьютер қотиб ишласа нима қилиш керак?

“IT-specialist” канали  шахсий компьютерингизни тезлаштиришнинг саккизта оддий усулларини тўплаган.

1. Автоюкланиш рўйхатидан ортиқча дастурларни чиқариш

Баъзи дастурлар ўрнатилганидан сўнг автоматик тарзда автоюкланиш рўйхатига қўшилади. Ушбу дастурлар Windows юкланганидан сўнг, автоматик равишда, сиз улардан фойдаланишингиз ёки фойдаланмаслигингиздан қатъий назар ишга тушади. Улар доим фаол ҳолатда бўлади, шу боис оператив хотира ва процессор ресурсларини эгаллаб туради.

Автоюкланиш рўйхатидаги дастурлар кўпайиб кетганидан сўнг, уларга тизим ресурсларининг сезиларли қисмини эгаллашни бошлайди. Натижада компьютер одатдагидан секинроқ ишлашни бошлайди. 

Автоюкланиш рўйхатини текшириш учун Windows+ Р клавишларини босинг. Янги ойна очилганида, унга msconfig буйруғини киритинг ва Enter'ни босинг. Кейинги ойнада «Автозагрузка» бўлимини очинг. Агар «Открыть диспетчер задач» ёзувини кўрсангиз, унга сичқонча билан босинг.

Ва ниҳоят керакли рўйхат пайдо бўлганида, ундан ўзингиз доимий фойдаланмайдиган барча дастурларни олиб ташланг. Бунинг учун уларнинг устига сичқончанинг ўнг тугмасини босинг ва «Отключить»ни танланг.

2. Компьютерни турли ахлат, вирус ва бошқа зарарли дастурий таъминотлардан тозаланг

Вақт ўтиши билан компьютерда турли қолиб кетувчи файллар ва бошқа дастурий ахлатлар тўпланиб боради. Бундан ташқари, баъзи иловалар таркибида беркинган реклама модуллари бўлади ва ўрнатиш пайтида улар билан бирга тизимдан ортиқча жой эгаллайди. Буларнинг барчаси кўпинча шахсий компьютернинг секин ишлашига олиб келади. Компьютерни реклама ва ахлатлардан тезкор тозалаш учун махсус утилиталардан фойдаланинг.

Вируслар ва бошқа зарарли дастурий таъминотлар ҳам муаммо манбаи бўлиши мумкин. Улардан халос бўлишда эса ишончли антивирус ёрдам беради.

3. Тизим дискидаги жойни бўшатинг

Windows ва ўрнатилган дастурларнинг тез ишлаши учун тизим дискида етарлича бўш жой қолиши муҳимдир. Операцион тизим ўрнатилган локал диск тўлиб қолган/қолмаганлигини текшириб кўринг. Одатда бу C диски бўлади. Иложи борича бўш жойнинг ҳажми ўрнатилган оператив хотира ҳажмидан камида икки баравар кўп бўлиши лозим.

ЎҚИНГ: Windows 10’нинг автоматик янгиланишини осонгина ўчириб, мегабайтлар ва ресурсларни тежаймиз!

Агар тизим диски тўлиб қолган бўлса, ундан фойдаланилмаётган дастурларни ва файлларни ўчиринг ёки бошқа локал дискка кўчириб ўтказинг. Бу ҳолатда тизим ишлаши учун керакли бўлган элементларни ўчириб юбормасликка аҳамият беринг. Агар у ёки бу файл сизга керак ёки керак эмаслигига шубҳаланаётган бўлсангиз, яхшиси уни ўчирманг.

TreeSize Free бепул утилитасидан фойдаланишингиз мумкин. У дискни таҳлил қилиб, файллар ва папкаларни ҳажми бўйича саралаб чиқади. Бу орқали сиз бўш жойни айнан нима эгаллаб турганлигини тезда билиб оласиз.

4. Драйверларни янгиланг

Драйверлар сифатида танилган мини-дастурлар компютерни ташкил этувчи компонентларининг ишлашини назорат қилади. Вақт ўтиши билан видеокарта ва бошқа аппарат қисмлари ишлаб чиқарувчилари ўз қурилмаларининг максимал унумдорлигига эришиш учун драйверларини яхшилаб туришади. Шундай қилиб, драйверларнинг янги версиялари компютернинг тезлигини ошириши мумкин.

Тизимнинг эскирган драйверларини текширадиган махсус хизматлар мавжуд ва агар керак бўлса, янгиланишларни автоматик режимда ўрнатади. Уларнинг биридан фойдаланиб кўринг ёки шахсий компьютерингиз ишлаб чиқарувчиси сайтидан драйверларнинг энг сўнгги версияларини юклаб олинг ва уларни қўлда, яъни ўзингиз ўрнатинг.

5. Windows'нинг ортиқча хизматларини ўчириб қўйинг

Windows хизматлари - бу орқа фонда турли хил тизим вазифаларини бажарувчи махсус дастурлардир. Баъзи хизматлар компьютернинг тўғри ишлаши учун жуда муҳимдир.

Бошқаларига бўлган эҳтиёж эса камдан-кам ҳолларда ёки умуман пайдо бўлмайди.

Тизимни тезлаштириш учун фойдаланилмаётган хизматларни ўчириб қўйишингиз мумкин. Бироқ кўп ҳолатларда бунинг фойдасини жуда заиф компьютерларнинг эгалари ҳис қилишлари мумкин.

6. Windows’ни қайта ўрнатинг ёки уни қайта тикланг

Microsoft’нинг ишлаб чиқувчилари операцион тизимнинг ўнинчи версиясини яхшигина оптималлаштиришди, шунинг учун у Windows Vista, 7 ва 8 дан кўра тезроқ ишлайди. Агар сизда ушбу эскирган версиялардан бири бўлса, Windows 10’ни ўрнатиш ҳақида ўйлаб кўринг.

Агарда сизда аллақачон ўнинчи версия ўрнатилган бўлса, у ҳолда «Центр обновления Windows»да уни жорий ҳолатига янгиланг. Компьютер сўнгги янгиланишни ўрнатганидан кейин ҳам секин ишлашни давом эттирса, Windows'ни қайта тиклашга уриниб кўринг. Бу, дастурий таъминотдаги бузилиш натижасида тизим тезлиги тушиб кетган тақдирда ёрдам беради.

ЎҚИНГ: Ишончли парол қандай яратилади, яна уни эслаб қолиш ҳам керак

7. Компьютернинг қизиб кетмаётганлигига ишонч ҳосил қилинг

Ишлаш унумдорлигининг кучли пасайишига компютернинг ҳаддан зиёд қизиб кетиши сабаб бўлиши мумкин. Айниқса ноутбуклар бу муаммодан кўпроқ азият чекади. Одатда бу ўйин ўйнаш ёки оғир дастурлар билан ишлаш пайтида содир бўлади. Компьютер қотиб ишлаши, ўзидан-ўзи ўйинлар ёки дастурларни ёпиши ва ҳаттоки ўчиши ҳам мумкин. Қурилманинг корпуси одатда қизишни бошлайди.

Қизиш аломатларини ҳис этганингизда уларни бартараф этишга уриниб кўринг. Кулерларнинг ишлаши ва ҳеч нарса яхши ҳаво айланишига тўсқинлик қилмаётганлигига ишонч ҳосил қилинг. Агар бу борада ҳаммаси жойида бўлса, у ҳолда яхшиси компьютерни ичини очиб, ичида тўпланган чангни тозалаган афзал.

Компьютернинг ичини очиш кафолатнинг бузилишига, нотўғри хатти‑ҳаракатлар эса компонентларга зиён етишига олиб келиши мумкин. Агар бу борада ўзингизга ишончингиз комил бўлмаса, таваккал қилмаганингиз маъқул.

Агар компьютер фақатгина ўйин ўйнаш пайтида қотишни бошласа, у ҳолда термопаста қуриб қолган бўлиши ҳам мумкин. Ушбу модда процессор ва видеокарта сиртида, улар ўзидан яхшироқ иссиқлик чиқариши учун қўлланилади. Бундай ҳолатда, компютерни тозалаш пайтида, янги термопастани суртиш керак бўлади. Бу жараён, сизникига максимал ўхшаш бўлган компьютерда амалга оширилаётган видеони излаб кўринг. Шунда сиз учун термопастани мустақил тарзда алмаштириш осон кечади. Ёки дарҳол мутахассисга мурожаат қилинг.

8. Янада кучлироқ аппарат қисмларини ўрнатинг

Агар юқорида айтилганларнинг ҳеч бири ёрдам бермаса, компютерингиз унга юкланган вазифалар учун жуда заиф бўлиши мумкин. Бу ҳолатда бутун қурилма ёки унинг алоҳида қисмларини алмаштириш ёрдам беради. Процессор, оператив хотира ёки қаттиқ диск компютернинг ишлаш тезлигига энг кучли таъсир кўрсатувчи қисмлардир. Ўйин ўйнашдаги унумдорлик эса кўпроқ видеокартага боғлиқ ҳисобланади.

Компьютерни дўконга олиб боринг. Шунда сотувчи эски компьютерингизни иложи борича тезлаштириши мумкин бўлган аппарат қисмларини танлаши ва ўрнатиши мумкин бўлади. Агар сизда ноутбук бўлса, унда сиз уни янада кучли модель билан алмаштиришингиз, сиз учун фойдалироқ ҳисобланади.

ЎҚИНГ:Компьютерда интернет тезлигини ошириш!