Belarus inqirozi: yirik IT-kompaniyalar mamlakatni tark etmoqchi

  •   DiMaX
  •  505
  •  26.08.2020 14:24

Belarus inqirozi: yirik IT-kompaniyalar mamlakatni tark etmoqchi

Axborot texnologiyalari biznesi Aleksandr Lukashenko muxoliflarining noroziligiga javob qaytardi. Ba’zi kompaniyalar o‘z xodimlarining bir qismini boshqa davlatlarga kamida bir muddat ko‘chirishga tayyor. Belarus iqtisodiyotining eng tez rivojlanayotgan tarmoqlaridan biri hujumga uchramoqda, deb yozadi Sof.uz.

O‘QING: «Yandeks.Telemost» videoqo‘ng‘iroq servisi taqdim etildi – Zoom’ning endi keragi yo‘q!

Tintuvdan keyin

Rossiyaning Internet-giganti Yandex o‘z xodimlarini Belarusdan chiqarib yubordi, deya xabar beradi The Bell o‘z manbalariga tayanib. Bu xavfsizlik kuchlari 13 avgust kuni kompaniyada o‘tkazilgan tintuvlardan so‘ng ro‘y berdi.

The Bell xabariga ko‘ra, ba’zi xizmatchilar mamlakatni tark etishni rad etdi, bunday xodimlar Minskdan shahar tashqarisiga evakuatsiya qilingan. Rasmiy ravishda Yandeks ba’zi bir xodimlarining ishdan olinishi haqidagi ma’lumotni tasdiqlamaydi, ammo buni inkor ham qilmaydi.

«Minsk ofisida 300 ga yaqin kishi ishlaydi. Ofisning o‘zi, boshqa Yandeks ofislari singari, bir necha oy davomida yopilgan, shuning uchun barcha Yandeks xodimlari masofadan ishlashmoqda. Ba’zi xodimlar shaharni tark etdi», – deya izoh berdi kompaniya matbuot xizmati Bi-bi-siga.

Kompaniya aniq savollarga javob bermadi. Ammo Yandeks bilan bog‘liq vaziyat Kremlda sharhlandi.

«Biz fuqarolarimizning va bizneslarimiz xavfsizligini, biznesimiz manfaatlariga rioya qilinishini juda diqqat bilan kuzatmoqdamiz. Va biz Belarusda fuqarolarimizga ham, bizning biznesimizga ham tahdid solmayotganiga va tahdid solmasliklarini hisobga olamiz», – dedi Rossiya prezidenti matbuot kotibi Dmitriy Peskov.

13 avgust kuni Yandeks va Uber'ning Minsk ofislarida (2018 yilda Yandex.Taxi va Uber birlashtirildi, aslida bu bitta kompaniyaning ofislari) qurollangan kishilar paydo bo‘ldi. Ulardan biri TASS muxbiriga binoda tergov harakatlari olib borilayotganini aytdi.

The Bell manbasining so‘zlariga ko‘ra, tezkor bo‘lim xodimlari Yandeks.Taksi xizmatining safarlari to‘g‘risida ma’lumot olishni xohlashgan, ammo idorada olib borilgan tergov tadbirlari doirasida ular bunga erisha olishmagan.

Belarusda norozilik namoyishlari ikki haftadan ko‘proq vaqtdan beri davom etmoqda. Namoyishchilar Aleksandr Lukashenko rasman prezident deb e’lon qilingan saylov natijalaridan noroziligini bildirmoqdalar. Dastlabki kunlarda rasmiylar norozilik namoyishlarini shafqatsizlarcha bostirishdi, 7 mingga yaqin odam hibsga olindi, ko‘pchilik hibsga olinganlar kaltaklash va haqoratlashdan shikoyat qilishdi.

«Qo‘rquv va zo‘ravonlik muhitida startaplar tug‘ilmaydi»

Mamlakatdagi siyosiy inqiroz IT sohasiga ta’sir ko‘rsatdi.

2005 yildan beri hukumat yuqori texnologiyalar parkini (YuTP) rivojlantirmoqda, bu nafaqat mamlakat uchun imij loyihasi, balki valyuta tushumini olib keluvchiga aylandi.

2018 yil oxirida YuTP eksporti 38 foizga o‘sib, 1,4 milliard dollarni tashkil etdi va 2019 yilda eksport hajmi 2 milliard dollarni tashkil etdi, degan edi mamlakat bosh vaziri bo‘lgan Sergey Rumas 2020 yil yanvar oyida.

Rumas parkni iqtisodiyotning eng tez rivojlanayotgan sektori va milliy ustuvor yo’nalish deb atadi. 2018 yil mart oyida mamlakat hukumati YuTP rezidentlarini 2049 yilgacha ko‘p soliqlardan, shu jumladan daromad solig‘idan ozod qildi.

12 avgust kuni dev.by sanoat portali YuTP rezidentlarining ochiq xatini e’lon qildi, unda zo‘ravonlikni tugatishga va yangi shaffof prezident saylovlariga chaqirdi. 25 avgustga kelib, xatni 4 mingga yaqin kishi imzoladi.

«Biz siyosat sohasidagi mutaxassis emasmiz, lekin biz texnologiya biznesi bo‘yicha mutaxassismiz. Mamlakatda texnologik biznes ishlay olmaydigan sharoitlar yaratilmoqda. Startaplar qo‘rquv va zo‘ravonlik muhitida tug‘ilmaydi. Startaplar erkinlik va ochiqlik muhitida tug‘iladi», deyiladi murojaatnomada.

Lukashenko va YuTP ma’muriyatiga ochiq murojaat, shuningdek, Xalqaro o‘yin ishlab chiqaruvchilar assotsiatsiyasi tomonidan e’lon qilindi. Maktubda aytilishicha, agar hukumat tinch aholiga nisbatan zo‘ravonlik va tazyiqlarni to‘xtatmasa, uyushma biznes egalariga Belorus bilan hamkorlik qilmaslikni tavsiya qilishga majbur bo‘ladi.

Rasmiylar bizneslar murojaati haqida izoh bermadi.Amaldagi prezident Aleksandr Lukashenko namoyishlarini chetdan uyushtirilgan deb hisoblamoqda.

2017 yil martiga qadar YuTpni Valeriy Sepkalo boshqargan. U bu yil prezidentlikka da’vogar edi, ro‘yxatga olinmagan, mamlakatni tark etgan va jinoiy ish bo‘yicha xalqaro qidiruvga berilgan.

«Kiyev, Sankt-Peterburg, Nikosiya va boshqa variantlar»

Namoyishchilarning kaltaklanishi munosabati bilan, ba’zi yirik IT kompaniyalari ba’zi xodimlarini ko‘chirish va Belorusga investitsiyalarni to‘xtatish haqida o‘ylashdi.

Yandeksning Minskdagi idorasida xavfsizlik xodimlari paydo bo‘lgan kuni, dev.by nashrining yozishicha, dunyoga mashhur World of Tanks kompyuter o‘yinini ishlab chiquvchi Wargaming, ishchilaridan zudlik bilan ofisni tark etib, uydan ishlashni so‘ragan. Wargaming matbuot xizmati shundan so‘ng xodimlar koronavirus bilan bog‘liq holda uydan ishlayotgani haqida xabar berdi.

Keyin 13 avgustda App2Top.ru portalida Wargaming asoschisi Viktor Kislining Feysbukdagi yopiq guruhida chop etilgan xatining skrinshoti paydo bo‘ldi. Unda aytilishicha, kompaniya «fors-major holatlari bo‘lgan taqdirda ba’zi xodimlar va ularning oila a’zolarini boshqa davlatlarga ko‘chirish rejasini» ishlab chiqmoqda.

Maktubda aytilishicha, kompaniya har bir xodimning pozitsiyasini tushunadi. «Biz masofadan turib ishlash variantlari ustida ishlamoqdamiz: Kiyev, Sankt-Peterburg, Nikosiya va boshqa variantlar», – deb yozadi Viktor Kisli.

Boshqalar ham xodimlarni ko‘chirish haqida o‘ylamoqda. Masalan, IBA Group kompaniyalari alyansi o‘z xodimlarining bir qismini Chexiya, Bolgariya yoki Ukrainaga o‘tkazish imkoniyatini ko‘rib chiqmoqda.

«Boshqa mamlakatlarda imkoniyatlar mavjud. Birinchidan, biz o‘z xodimlarimizni saqlab qolishni, shuningdek Belarus Respublikasidan tashqaridagi bozordagi ishtirokimizni ko‘paytirishni istaymiz», – dedi xodimlarni rivojlantirish boshqarmasi boshlig‘i Tamara Butova B-bi-siga.

EPAM asoschisi Arkadiy Dobkin xodimlarga murojaatida kompaniya «qarindoshlari nohaq hibsga olingan yoki boshqa yo‘l bilan azoblanganlarga yordam beradi», deb aytdi.

EPAM shuningdek, norozilik namoyishlari qurbonlariga yordam berish uchun mablag‘ ajratdi. Ularga IT mutaxassisliklari bo‘yicha bepul o‘qitish taklif etildi.

Belorusda ish odatiy tarzda davom etmoqda, deyarli barcha xodimlar ishlaydi – uydan kimdir, ofisda kimdir, deydi Arkadiy Dobkin matbuot xizmati orqali Bi-bi-siga.

Belarus kompaniyalari bilan bir qatorda, chet el investorlari ham mamlakatdan chiqib ketishlari mumkin. Masalan, Viber messenjeriga egalik qiladigan Yaponiyaning Rakuten kompaniyasi Belorusga kiritiladigan investitsiyalarni to‘xtatishi mumkin, dedi Rakuten Viber bosh direktori Jamel Agaua 21 avgust kuni Forbes Rossiya jurnaliga.

«Ehtimol, agar vaziyat yaxshilanmasa, biz Belarusga boshqa sarmoya kiritmaymiz», dedi u.

«Agar buni ko‘rmasak, biz qaror qabul qilishimiz kerak va biz Belorusdagi ishchilarimizga Rossiya, Ukraina yoki G‘arbiy Yevropadagi ofislarimizdan biriga o‘tishni taklif qilamiz», dedi kompaniya rahbari.

O‘QING: O‘zbekistonda Yandex xizmatlariga yagona obuna – Yandex.Plus yo‘lga qo‘yildi

Сайтимизнинг энг чиройли расмларини Инстаграмдаги саҳифамизда томоша қилинг!