Google’dan qolishmaydigan oltita qidiruv sayti

Google’dan yaxshiroq ekanligi ko‘pchilik tomonidan shubha ostiga olinsa ham, kamida undan qolishmaydigan qidiruv tizimlari sifatida odatda «Yandeks» va Bing ko‘riladi. Ammo, «Layfxaker» mualliflarining fikricha, ular qadar mashhur bo‘lmagan ayrim qidiruv tizimlari Google’ga nisbatan qadar ustunliklarga ega. Bu ustunlik faqat bir jihatda — qandaydir mavzu yoxud funksiyada ko‘zga tashlanishi mumkin, lekin mana shunday kichik yutuqlar ham ba’zida naf keltiradi.

DuckDuckGo

DuckDuckGo — ochiq kodga ega, birmuncha tanilib ulgurgan qidiruv tizimi. Uning serverlari AQShda joylashgan. O‘z robotidan tashqari, u boshqa manbalarning natijalaridan ham foydalanadi: Yahoo!, Search BOSS, «Vikipediya», Wolfram|Alpha.

DuckDuckGo foydalanuvchiga maksimal maxfiylikni ta’minlab bera oladi. Tizim foydalanuvchi haqida hech qanday ma’lumot to‘plamaydi, qidiruv tarixini saqlamaydi, Cookie fayllaridan foydalanish maksimal darajada cheklangan.

Yirik qidiruv tizimlari esa natijalarni shaxsiylashtirishga urinadi, ya’ni siz haqingizda axborot to‘plab, shu asosda kerakli natijalarni ko‘rsatishga harakat qiladi. Buning yomon tomoni — shaxsiy ma’lumotlaringiz tizimda saqlab qolinadi. Ularning maxfiy qolishini istasangiz, DuckDuckGo’dan foydalaning.

«Nigma»

«Nigma» — Rossiyaning metaqidiruv tizimi bo‘lib, Moskva davlat universiteti bitiruvchilari Viktor Lavrenko va Vladimir Chernishovlar tomonidan ishlab chiqilgan. U qidiruvni Google, Yahoo!, Bing, «Yandeks», Rambler, AltaVista, Aport indekslari bo‘yicha amalga oshiradi, shuningdek, o‘z qidiruv algoritmiga ega.

Uning ustunlik tomoni — eng yirik tizimlar indekslari bo‘yicha qidiruvning amalga oshirilishi muvofiq natijalar chiqarilishiga olib keladi. Bundan tashqari, «Nigma» natijalarni mavzuviy guruhlarga bo‘lib, foydalanuvchiga qidiruv maydonini toraytirishni taklif qiladi. Bunda natijalarning bir qismi ustuvor deb olinadi, bir qismi esa ikkilamchi sifatida chetga suriladi. Eng asosiysi — «matematika» va «kimyo» modullari yordamida qidiruv qatorida matematik vazifalarni yechish hamda kimyoviy reaksiyalar natijalarini topish mumkin. Bu esa aniq fanlar bilan shug‘ullanuvchi talabalar va ilmiy xodimlar uchun o‘ta foydali funksiyadir.

«Nigma»ning boshqa yutuqlari ham mavjud. Aytaylik, agarda hech narsa sotib olishni rejalashtirmayotgan bo‘lsangiz, unda internet do‘konlaridan olib ko‘rsatiladigan natijalarni o‘chirib qo‘yish mumkin. «Ingliz tilidagi saytlar» klasterini tanlasangiz, faqat inglizcha saytlardagi natijalar ko‘rsatiladi.

not Evil

Ushbu tizim Tor anonim tarmog‘ida qidiruvni amalga oshiradi. Undan foydalanish uchun mazkur tarmoqqa kirish yoki maxsus Tor brauzeridan foydalanish talab etiladi. not Evil’ga o‘xshash boshqa qidiruv tizimlari ham bor — LOOK, TORCH.

Uning ustunlik jihati — Google, «Yandeks» va boshqa yirik tizimlar kira olmaydigan tarmoqda qidiruvni amalga oshiradi. Tor tarmog‘ida bunday resurslar juda ko‘p. U tarmoq ichidagi o‘ziga xos tarmoqdir. Uning o‘z torrent-trekerlari, ommaviy axborot vositalari, savdo maydonchalari, bloglari va kutubxonalari bor. Internetning qolgan qismidan asosiy farqi — xavfsizlik va maxfiylikning yuqori darajasi.

YaCy

YaCy — P2P prinsipi asosida ishlaydigan markazlashtirilmagan qidiruv tizimi. Asosiy dasturiy modul o‘rnatilgan har bir kompyuter internetni mustaqil ravishda skandan o‘tkazadi, ya’ni qidiruv robotining muqobili bo‘la oladi. Olingan natijalar esa yagona bazaga to‘planadi va YaCy’ning barcha foydalanuvchilariga ko‘rinadi.

Ustunligi — yagona server hamda xo‘jayin kompaniyaning mavjud emasligi qidiruvni birovlarning manfaat va qiziqishlaridan holi qiladi, tizim o‘zi xohlagan narsani emas, bor narsani ko‘rsatadi. Har bir yo‘nalishning mustaqil ishlashi senzura ehtimolini tushirib yuboradi. Bundan tashqari, YaCy umumfoydalanishdagi indekslanmaydigan tarmoqlarda hamda ichki vebda qidiruvni amalga oshira oladi.

Pipl

Pipl — konkret inson haqida axborot qidirishga mo‘ljallangan tizim. Mualliflarning ta’kidlashicha, ularning ixtisoslashtirilgan algoritmlari bu yo‘nalishdagi qidiruvlarni boshqa tizimlarga qaraganda ancha mukammal olib borish imkoniyatini beradi. Xususan, tizim ustuvor qidiruv ob’yektlari sifatida ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarni va sud qarorlari bazalarini ko‘radi. Pipl’ning bu boradagi ustunligi ko‘plab ixtisoslashgan nashrlar, xususan, «Lifehacker.com», TechCrunch va boshqalar tomonidan tasdiqlangan.

FindSounds

Bu tizim ochiq manbalardan ovoz qidirishga mo‘ljallangan. U faqat ovozli fayllardan iborat natijalarni ko‘rsatadi. Bu — tabiatdagi tovushlar, mashina ovozi, odamlarning ovozi va boshqalar bo‘lishi mumkin. Sozlamalarda formatni va sifatni belgilab olsa bo‘ladi. Barcha topilgan ovozli fayllarni ko‘chirib olish mumkin. Ovozlarni, shuningdek, audionamuna asosida qidirish funksiyasi mavjud.

Manba: Daryo.uz